Có thể nói tình trạng chập điện là mối nguy hiểm đe dọa đến tính mạng của con người. Bạn đã bao giờ thắc mắc đâu là những nguyên nhân gây ra tình trạng này? Cùng Trà Vinh GC khám phá trong bài viết dưới đây để tìm ra câu trả lời cũng như tham khảo cách để khắc phục sự cố điện bị chập nhé!
Chập điện là gì?
Chập điện là hiện tượng dòng điện không theo đúng đường dẫn mà chạy ngang qua các vật liệu khác có khả năng dẫn điện. Hiện tượng này có thể gây ra nhiều hậu quả nguy hiểm như giảm tuổi thọ của thiết bị điện, cháy nổ, hoặc thậm chí làm người sử dụng bị giật điện.
Một số nguyên nhân gây chập điện
Chập mạch
Chập mạch là hiện tượng hai dây dẫn có cùng một pha hoặc hai pha khác nhau bị tiếp xúc với nhau. Nguyên nhân của chập mạch có thể do sơ suất trong quá trình lắp đặt, bảo trì hoặc sửa chữa hệ thống điện; do ăn mòn, rỉ sét, côn trùng hay chuột gặm nhấm dây dẫn; do thiết bị điện bị quá nhiệt hoặc quá tải.
Sử dụng thiết bị điện không đảm bảo chất lượng
Nhiều thiết bị điện trên thị trường không đạt tiêu chuẩn về chất lượng, an toàn và bảo hành. Việc sử dụng những thiết bị này có thể gây ra các sự cố như ngắn mạch, quá tải, phóng điện hay cháy nổ. Đặc biệt, các thiết bị điện sinh nhiệt trong quá trình sử dụng như bàn ủi, bình đun nước, lò vi sóng,… nên được lựa chọn kỹ càng để đảm bảo chất lượng sử dụng.
Mối nối không được cố định kỹ
Mối nối là nơi hai đoạn dây dẫn được nối với nhau. Nếu mối nối không được cố định kỹ có thể gây ra hiện tượng tiếp xúc không tốt, tạo ra điểm nóng và sinh ra tia lửa. Điều này không chỉ làm giảm hiệu suất truyền tải điện năng, mà còn có thể gây cháy nổ do tia lửa bắn ra.
Quá trình thi công hệ thống điện chưa đảm bảo quy trình kỹ thuật
Một trong những nguyên nhân gây chập điện là do quá trình thi công hệ thống điện không tuân theo các quy định và tiêu chuẩn kỹ thuật. Có thể kể đến một số sai sót thường gặp như không đảm bảo khoảng cách giữa các dây dẫn, không sử dụng các phụ kiện cách điện phù hợp và không kiểm tra, kiểm định hệ thống sau khi lắp đặt.
Những sai sót kể trên có thể gây ra các hiện tượng như: chập mạch, phóng điện qua không khí, tiếp xúc giữa các dây dẫn với các vật liệu khác.
Thiết bị điện bị hỏng
Thiết bị điện bị hỏng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra chập điện. Có thể do thiết bị điện đã quá cũ, bị ăn mòn, rỉ sét, cong vênh hoặc bị va đập mạnh. Khi thiết bị điện bị hỏng, có thể gây ra ngắn mạch hoặc tiếp xúc không tốt giữa các phần tử của thiết bị, dẫn đến tình trạng này.
Quá tải điện
Quá tải điện là hiện tượng lượng điện năng tiêu thụ vượt quá công suất thiết kế của hệ thống điện. Nguyên nhân của quá tải điện có thể do sử dụng quá nhiều thiết bị điện cùng lúc hoặc do sử dụng thiết bị điện có công suất cao hơn so với công suất cho phép của hệ thống.
Quá tải điện có thể gây ra hiện tượng quá nhiệt, quá áp và quá dòng làm cho các thiết bị bảo vệ như cầu dao, công tắc tự động hay cầu chì không hoạt động được. Điều này có thể gây ra ngắn mạch hoặc điện chập.
Đấu mạch điện sai cách
Đấu mạch điện sai cách là một trong những nguyên nhân gây chập điện do con người. Có thể do thiếu kiến thức, kỹ năng hoặc sơ suất trong quá trình lắp đặt, bảo trì hoặc sửa chữa hệ thống điện. Đấu mạch điện sai cách có thể gây ra hiện tượng ngắn mạch, quá tải, tiếp xúc không tốt, không đồng bộ hoặc không cân bằng giữa các pha.
Do sét đánh
Sét là hiện tượng phóng điện giữa hai vùng không khí có điện tích khác nhau trong bầu khí quyển. Sét có nhiệt độ rất cao, có thể lên tới hàng nghìn độ C. Hiện tượng cháy nổ, ngắt mạch hay thậm chí hư hỏng thiết bị có thể xảy ra khi sét đánh. Vậy nên cần lắp thiết bị chống sét cũng như hạn chế sử dụng thiết bị điện khi trời đang có sấm sét để đảm bảo an toàn cho thiết bị và tính mạng con người.
Do truyền tải nhiệt của các thiết bị điện
Một số thiết bị điện trong quá trình hoạt động sẽ phát ra nhiệt và truyền nhiệt cho các vật liệu xung quanh. Nếu các vật liệu này có tính chất dễ cháy như giấy, vải, gỗ… có thể bị bắt lửa và gây ra tình trạng điện bị chập. Để khắc phục tình trạng này, cần chú ý tránh để thiết bị điện gần nơi dễ cháy, tạo không khí thông thoáng để các thiết bị tản nhiệt tốt hơn.
Một số cách kiểm tra dây điện bị chập
Kiểm tra bằng bút thử điện
Bút thử điện là một thiết bị đơn giản và dễ sử dụng để kiểm tra điện có bị chập hay không. Bút thử điện có một đầu kim và một đầu nối với dây đất. Khi đưa đầu kim tiếp xúc với dây dẫn hoặc thiết bị điện, nếu điện có chập bút thử sẽ phát ra ánh sáng hoặc âm thanh. Tuy nhiên, bút thử điện chỉ có thể kiểm tra ở những nơi dễ tiếp cận và không cho biết được mức độ nghiêm trọng của tình trạng điện chập.
Kiểm tra bằng đồng hồ vạn năng
Đồng hồ vạn năng là một thiết bị đa năng và chính xác để kiểm tra chập điện. Đồng hồ vạn năng có thể đo được nhiều thông số của hệ thống điện như điện áp, dòng điện, điện trở, tần số… Khi kiểm tra chập điện bằng đồng hồ vạn năng, ta có thể so sánh các giá trị đo được với các giá trị thiết kế để xác định vị trí và mức độ nghiệm trọng của tình trạng này.
Tuy nhiên, đồng hồ vạn năng cần được sử dụng bởi những người có kiến thức và kinh nghiệm về hệ thống điện, vì nếu sử dụng sai cách có thể gây nguy hiểm cho người sử dụng và thiết bị.
Kiểm tra bằng công tơ điện
Công tơ điện là một thiết bị dùng để đo lượng điện năng tiêu thụ của một hộ gia đình hoặc một tổ chức. Công tơ điện có thể giúp kiểm tra điện bị chập bằng cách so sánh lượng điện năng tiêu thụ trong các khoảng thời gian khác nhau.
Nếu lượng điện năng tiêu thụ tăng đột biến mà không có sự thay đổi về số lượng hoặc công suất của các thiết bị điện, có thể là do có chập điện. Tuy nhiên, công tơ điện chỉ có thể cho biết được có hay không có chập điện, không cho biết được vị trí và nguyên nhân của hiện tượng này.
Cách đề phòng nguy cơ điện bị chập
Chập điện tại nhà không chỉ gây ra nguy hiểm cho người sử dụng, mà còn làm hư hỏng các thiết bị điện, tăng chi phí tiền điện và gây ô nhiễm môi trường. Vì vậy, việc đề phòng chập điện tại nhà là rất quan trọng. Dưới đây là một số biện pháp đề phòng chập điện tại nhà mà bạn có thể áp dụng:
- Kiểm tra và bảo trì thường xuyên hệ thống dây và thiết bị điện. Thay thế những phần hư hỏng hoặc cũ kỹ.
- Sử dụng các thiết bị điện đảm bảo chất lượng tốt, phù hợp với công suất sử dụng của công trình và đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn điện.
- Lắp đặt các thiết bị bảo vệ như cầu dao tự động, ổn áp hay ổ cắm thông minh. Những thiết bị này có thể ngắt nguồn khi có sự cố xảy ra.
- Tuân thủ các quy định về an toàn khi sử dụng điện, không để ẩm ướt, không kéo quá nhiều thiết bị vào một ổ cắm và đặc biệt là không để cho trẻ em đến gần nơi có dòng điện hay các thiết bị điện.
- Tại các điểm kết nối thiết bị điện, dán biển cảnh báo hoặc che chắn để tránh xa khỏi tầm tay của trẻ em.
- Thiết bị điện nên được giữ khoảng cách an toàn với chất dễ cháy, nước và vật dụng kim loại để đảm bảo an toàn cho hoạt động của con người bên trong công trình.
Cách sửa chập điện an toàn
Khi phát hiện dây điện bị chập, bạn nên thực hiện các bước sau để sửa chập điện an toàn:
- Ngắt nguồn điện hoàn toàn. Kiểm tra xem có dòng điện nào còn chạy hay không bằng đồng hồ vạn năng hoặc đèn pin.
- Tìm ra vị trí chập điện. Bạn có thể dùng mắt để quan sát các vết cháy, nứt, hay bong tróc trên dây điện. Hoặc bạn có thể dùng tay để cảm nhận nhiệt độ của dây điện, nơi nào nóng hơn là nơi có khả năng bị chập.
- Cắt bỏ phần dây bị chập. Bạn nên dùng kéo cách điện hoặc dao cách điện để cắt. Cẩn thận không để làm tổn thương các sợi dây bên trong.
- Nối lại dây điện. Bạn có thể dùng các phương pháp như xoắn, hàn, hay bấm để nối lại dây. Sau đó, bạn nên cách ly phần nối bằng băng cách điện hoặc ống co nhiệt.
- Kiểm tra lại kết quả sửa chữa. Bạn có thể đo lại điện trở của dây điện hoặc bật nguồn để xem bóng đèn có sáng hay không.
Lưu ý khi sửa chập điện
Khi sửa chập điện bạn cần lưu ý một số điều sau:
- Không sửa chữa khi đang mưa, lạnh, hay ẩm ướt. Những điều kiện này có thể làm tăng nguy cơ giật điện hoặc làm cho sửa chữa không hiệu quả.
- Không sử dụng các vật liệu không phù hợp để sửa như giấy, nilon, hay keo. Những vật liệu này không có khả năng cách điện tốt và có thể gây ra nguy hiểm khi tiếp xúc với nhiệt hoặc lửa.
- Không tự ý sửa chữa điện nếu không có kiến thức và kinh nghiệm. Bạn nên nhờ đến sự trợ giúp của những người chuyên môn hoặc gọi đến các đơn vị sửa chữa uy tín.
Dịch vụ sửa chữa của Trà Vinh GC
Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực xây dựng cũng như thi công, sửa chữa các công trình, Trà Vinh GC sẽ là giải pháp tối ưu để bạn có thể khắc phục những sự cố về điện cũng như các hạng mục khác trong công trình của bạn. Liên hệ ngay cho chúng tôi để nhận được tư vấn và báo giá thi công.
Thông tin liên hệ:
Trụ sở chính: 1/12 Hoàng Việt, Phường 4, Quận Tân Bình, TPHCM
Địa chỉ liên lạc: 46 đường B6, Phường 12, Quận Tân Bình, TPHCM
Điện thoại: 0283 8116893
Email: cskh.travinhgc@gmail.com
Tạm kết
Chập điện là một hiện tượng nguy hiểm có thể gây ra nhiều hậu quả xấu cho người sử dụng và thiết bị điện. Để phòng tránh và khắc phục hiện tượng này, bạn cần biết một số nguyên nhân, cách kiểm tra, và cách sửa chữa an toàn. Hy vọng bài viết này đã đem lại các thông tin thực sự hữu ích cho bạn. Đừng quên truy cập blog của Xây dựng Trà Vinh thường xuyên để tham khảo thêm các thông tin xây dựng khác!
